ตอนที่ 3: การรับข้อมูลจาก keyboard ด้วย scanf() แบบเบื้องต้น

ในตอนนี้จะพูดถึงการรับข้อมูลอินพุตจากแป้นพิมพ์ (keyboard) โดยใช้ฟังก์ชัน scanf() แบบเบื้องต้น

การทำงานของ scanf()

ฟังก์ชัน scanf() จะทำการอ่านค่าข้อความที่มีรูปแบบ (format string) จากการพิมพ์ keyboard แล้วนำมาเก็บไว้ในที่อยู่ (ตัวแปร) ที่กำหนด ทั้งนี้สามารถอ่านค่าเข้ามาเก็บในตัวแปรหลาย ๆ ตัวในคำสั่งเดียวได้ ซึ่ง scanf() จะให้ผลลัพธ์ในการทำงานเป็นเลขจำนวนเต็มแสดงถึงจำนวนข้อมูลที่นำใส่ตัวแปร กรณีที่อ่านข้อมูลใส่ตัวแปรไม่สำเร็จจะให้ผลลัพธ์เป็นศูนย์

รูปแบบการเขียนคำสั่ง scanf()

กรณีอ่านข้อมูลค่าเดียว

scanf("format string",&var);

กรณีอ่านข้อมูลหลายค่า

scanf("format string", &var1, &var2, ..., &varN);

โดย format string จะเป็นการระบุชนิดข้อมูลที่จะอ่าน (Conversion หรือ Specifier) ซึ่งมีลักษณะ (เบื้องต้น) ดังนี้

• %c จะอ่านข้อมูล 1  อักขระ
• %d จะอ่านข้อมูลจำนวนเต็ม (int)
• %f จะอ่านข้อมูลจำนวนจริง (float หรือ double)
• %s จะอ่านข้อมูลสตริงหรืออักขระที่เรียงต่อกัน ซึ่งอาจจะมีอักขระหลายตัว

ตัวอย่างการทำงานของ scanf() เป็นดังรูปด้านล่าง

แต่ถ้าหากใส่ข้อมูลไม่ถูกรูปแบบที่ระบุไว้ใน format string จะทำให้ผลการอ่านค่าผิดพลาด ดังรูปด้านล่าง เมื่อ scanf() ครั้งที่ 2 ต้องการอ่านค่าจำนวนเต็ม แต่ใส่เลขจำนวนจริงมีทศนิยม พบว่า scanf() ครั้งที่ 3 จะถูกโดดข้าม และได้ 0.34 มาเป็นข้อมูลแทน

เมื่อ scanf() ครั้งที่ 2  ต้องการอ่านค่าจำนวนเต็ม แต่ใส่ตัวอักขระ พบว่า  scanf() ตัวที่ 3 จะถูกข้าม และได้ข้อมูลเป็น 0.000 มาแทน

สำหรับการอ่านข้อมูลพร้อมกันหลาย ๆ ค่า เราจะเขียนได้โดยระบุชนิดข้อมูลที่จะอ่านหลายค่า แล้วใส่ตัวแปรเป็นรายการตามลำดับ สำหรับการใส่ข้อมูล ผู้ใช้โปรแกรมจะแยกข้อมูลแต่ละตัวออกจากกันโดยใช้ white space คือ การกด เว้นวรรค (spacebar) หรือ แท็บ (tab) หรือ ขึ้นบรรทัดใหม่ (enter/return) ดังตัวอย่างในรูปด้านล่าง ซึ่งเป็นการใส่ข้อมูลทีละค่าแล้วกด enter ก่อนใส่ข้อมูลตัวต่อไป

รูปด้านล่างเป็นตัวอย่างการใส่ข้อมูลแต่ละค่าโดยคั่นด้วยการเว้นวรรค

Source code listing

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

/*---------------------------------------------------- Program: ScanfDemo Objectives: Using scanf() for read input from keyboard Created by Panupong Sornkhom email: panupongs@nu.ac.th -----------------------------------------------------*/ #include <stdio.h> int main() { int iMyVar1,iMyVar2,iAnswer; printf("Enter data 1 (integer):"); /* Read input from keyboard and store in iMyVar */ scanf("%d",&iMyVar1); printf("Enter data 2 (integer):"); scanf("%d",&iMyVar2); iAnswer = 3*iMyVar1 + 5*iMyVar2 - 10; printf("You enter %d and %d\n",iMyVar1,iMyVar2); printf("Answer = %d\n",iAnswer); return 0; }

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

/*---------------------------------------------------- Program: ScanfDemo2 Objectives: Using scanf() for read input from keyboard Created by Panupong Sornkhom email: panupongs@nu.ac.th -----------------------------------------------------*/ #include <stdio.h> int main() { char c; int i; float f; printf("Enter a single character: "); scanf("%c",&c); // read a character printf("Enter an integer number: "); scanf("%d",&i); // read an integer printf("Enter a real number: "); scanf("%f",&f); // read a real number /* Show data read from keyboard */ printf("Here are your entered data\n"); printf("%c %d %f\n",c,i,f); return 0; }

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23

/*---------------------------------------------------- Program: ScanfDemo3 Objectives: Using scanf() for read multiple data input from keyboard Created by Panupong Sornkhom email: panupongs@nu.ac.th -----------------------------------------------------*/ #include <stdio.h> int main() { char c; int i; float f; printf("Enter data character integer"); printf(" and real number respectively: "); scanf("%c%d%f",&c,&i,&f); // read a set of data /* Show data read from keyboard */ printf("Here are your entered data\n"); printf("%c %d %f\n",c,i,f); return 0; }

คลิป vdo อธิบาย